10-23 lipca 1995

Wyjazd dziecięcej grupy teatralno-muzycznej z Sejn do wiosek cygańskich Pogórza Karpackiego w ramach realizacji projektu Cygańska Wioska Artystyczna.

W projekcie wzięła udział dziecięca grupa teatralno-muzyczna z Sejn, cygański zespół Kałe Bała, artyści-malarze z Polski i Ukrainy, ekipa dokumentacyjna, studenci-stażyści. Miejscami spotkań artystycznych były wioski Pogórza Karpackiego: Czarna Góra, Szaflary, Czarny Dunajec, Ochotnica Górna, Maszkowice, Krośnica.

Projekt był realizowany na trzy sposoby:

1. Warsztaty artystyczne:

- warsztat pieśni

Do pracy z dziećmi i młodzieżą zaproszono cygański zespół muzyczny Kałe Bała wraz z pieśniarką i poetką Teresą Mirgą. W czasie dwutygodniowej pracy dzieci uczyły się starych pieśni Cyganów Karpackich, pieśni Cyganów węgierskich, a także pieśni współczesnych, komponowanych przez Teresę Mirgę.

- warsztat tańca

Zajęcia z tańca Cyganów rosyjskich prowadziła dziecięca grupa z Sejn. Teresa Mirga uczyła tańców Cyganów polskich i węgierskich. W czasie warsztatów akompaniowali muzykanci z Sejn.

- warsztat plastyczny

Celem zajęć nie była nauka rysowania czy malowania, lecz przekazywanie dzięcięcych wizji artystycznych na zadane tematy: "mój dom", "moja rodzina", "moja wieś", a przede wszystkim zabawa przez sztukę. Wiesław Szumiński, od kilku lat prowadzący pracę z dziećmi, zaprosił do prowadzenia warsztatów Natalię Pastuszenko, ukraińską malarkę i grafika. Prócz pracy z dziećmi artystka dokumentowała spotkania w wioskach cygańskich za pomocą rysunków i akwareli.

Dzieci pod kierunkiem Wiesława Szumińskiego tworzyły również rzeźby i instalacje przestrzenne na temat "Cygański świat" (flaga, rodzina, kolory).

2. Prezentacja spektaklu "O szmaragdowych oczach Cyganki Zuchry" w wykonaniu dziecięcej grupy teatralno-muzycznej. Na tegoroczną wyprawę dzieci przygotowały baśń cygańską na podstawie legendy spisanej przez Zenona Gierałę w książce Cygańskie srebro. Po przedstawieniach odbywały się spotkania z dziećmi i dorosłymi mieszkańcami wiosek, w czasie których czytano bajki cygańskie, prezentowano efekty warsztatów tańca i śpiewu.

3. Objazdowe Kino Cygańskie

Mieszkańcom Szaflar, Czarnej Góry, Czarnego Dunajca prezentowano filmy o tematyce cygańskiej - dla dzieci węgierską baśń Baron Cygański, dla dorosłych Tabor wędruje do nieba.

Wyprawa została udokumentowana na kasetach wideo, w czarnobiałej i kolorowej fotografii, na taśmach magnetofonowych - spotkania i śpiewy przy ognisku, w formie plastycznej - rysunki, akwarele, w pracach dzieci.