17 maja 2003 - Rola kultury w jednoczącej się Europie

Literacki Salon 101 podczas Międzynarodowych Targów Książki w Warszawie. W dyskusji panelowej "Rola kultury w jednoczącej się Europie" udział wzięli: Krzysztof Zanussi, Ernest Bryll, Andrzej Mencwel i Krzysztof Czyżewski. Prowadzenie Cyprian Mielczarski. Pałac Kultury i Nauki, Sala im. Gagarina, godz. 13.

Dyskusja panelowa

LITERACKI SALON 101 organizowana przez Fundację Salon 101 i Wydawnictwo Ars Polona podczas Międzynarodowych Targów Książki (PKiN, sala im.Gagarina, 17.05.2002)

Patronaty honorowe: Prezydent RP Aleksander Kwaśniewski

Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy: Lech Kaczyński

Idea dyskusji

W pierwszej dekadzie XXI wieku w Europie należy się spodziewać wielkich przeobrażeń, których efektem będą znaczące zmiany we wszystkich sferach kultury i edukacji.

Podczas Międzynarodowych Targów Książki, korzystając z dostępu do szerszej publiczności warto zastanowić się nad podstawowymi pytaniami dotyczącymi roli kultury w okresie jednoczenia się Europy i dynamicznego rozwoju idei pluralistyczno-liberalnych.

Szczególnie istotne są konsekwencje wzrastającego rozwoju kultury masowej i wpływu nowych technologii komunikacyjnych. Zmienia się postrzeganie znaczenia tożsamości narodowej - pojawia się unifikacja kulturowa na wielu poziomach. Rośnie znaczenie kultur regionalnych, popieranych przez decydentów Unii Europejskiej. Traktat z Maastricht definiuje tożsamość kulturową jako "produkt interakcji cywilizacji oraz pluralizmu kultur narodowych, regionalnych i lokalnych". Wzrasta znaczenie wzajemnych stosunków i współdziałania. Podważany jest europocentryzm kulturowy.

Teoretycy i praktycy zadają sobie pytanie, jak należy wykorzystać proces zjednoczenia dla rozwoju kulturalnego. Menedżerowie kultury promują współpracę europejskich instytucji kultury i edukację międzykulturową. Intelektualiści zwracają uwagę na zagrożenia związane z globalizacją, materializacją życia i kultury codziennej człowieka.

Jak funkcjonuje kanon wartości śródziemnomorskich, które stanowią podstawę tożsamości europejskiej? Jaki wpływ na jakość, styl i rangę kultury wywiera globalny pluralizm kulturowy i kulturalny?

Wyżej wymienione kwestie będą podstawą dyskusji, w której udział wezmą przedstawiciele wszystkich środowisk związanych z kulturą: twórcy (pisarze, reżyserzy, poeci), reprezentanci kręgów akademickich oraz Krzysztof Czyżewski, lider Ośrodka "Pogranicze-sztuk, kultur, narodów".

Proponujemy dwa tematy wiodące, które poprowadzi dr Cyprian Mielczarski z Instytutu Filologii Klasycznej UW:

godz. 13 - temat I: Rola kultury w jednoczącej się Europie

- kultura jako narzędzie komunikacji europejskiej

- kultura i tożsamość: spoiwo Europy czy bariera dla zjednoczenia?

Do dyskusji zaprosimy: Krzysztofa Zanussiego, Ernesta Bryla, prof. Andrzeja Mencwela (Instytut Kultury Polskiej UW), Krzysztofa Czyżewskiego (Ośrodek "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów").

godz.16 - temat II: Tradycja śródziemnomorska a kultura współczesna

- czym jest tradycja śródziemnomorska obecnie?

- kwestia aktualności europejskich kanonów i wartości w dobie przyspieszonych zmian cywilizacyjnych i społecznych w XXI wieku

- znaczenie tradycji śródziemnomorskiej w edukacji

Do dyskusji zaprosimy: reżysera Krzysztofa Warlikowskiego, prof. Juliusza Domańskiego (Instytut Filologii Klasycznej UW), prof. Włodzimierza Lengauera (Instytut Historii UW), dr Magdalenę Środę (Wydział Filozofii UW).

Opracował dr Cyprian Mielczarski