Krzysztof Czyżewski
Raport z podróży do Kazachstanu i Kirgistanu
w dniach 23 sierpnia – 4 września 2000
Cel podróży
Po okresie pracy nad nowym kształtem Regional Art and Cultural Program w ramach sub-boardu i assesment team wielce pożądana stała się moja podróż do Azji Środkowej, by tam przedstawić szerzej założenia nowej strategii, dopomóc w szerszym udziale krajów tego regionu w programie regionalnym, zapoznać się ze specyfiką tamtejszej rzeczywistości, z programami kulturalnymi realizowanymi przez tamtejsze fundacje i spotkać się bezpośrednio z partnerami obecnej i przyszłej współpracy.
Refleksja generalna
Pomimo poważnych problemów, z którymi się zetknąłem, moich własnych wątpliwości i uwag krytycznych, o których napiszę poniżej, moje generalne odczucie po pobycie w Kazachstanie i Kirgistanie, dotyczące działalności tamtejszych fundacji i ich programów kulturalnych, jest bardzo dobre. Obraz, który stamtąd wyniosłem, różni się znacznie na korzyść od tego, który miałem przed podróżą, uformowanego głównie wnioskami docierającymi do programów Cultural Link, Cultural Policy i New Initiatives.
Działalność kulturalna w tych krajach posiada niezwykle silny rezonans społeczny i ma szansę odgrywać – w stopniu dzisiaj dużo większym niż np. w krajach Europy Środkowej – istotną rolę w budowaniu społeczeństwa otwartego. Niesie w sobie element innowacyjny nie tylko w sensie artystycznym, ale także światopoglądowym, wypełniając próżnię, która utworzyła się tam po rozpadzie ZSRR.
Tamtejsze potrzeby w dziedzinie kultury, dla których wyzwaniem jest rzeczywisty i aktywny udział w przemianach społecznych i politycznych, bardzo dobrze współbrzmią z priorytetami nowej strategii RA&CP, próbującej się przeciwstawić wyobcowaniu współczesnej sztuki z życia społecznego i pewnemu anachronizmowi działań kulturalnych w krajach postkomunistycznych.
Przekonałem się także, że środki inwestowane przez fundacje w projekty kulturalne, w większości są dobrze zagospodarowywane, także w sensie oszczędności i efektywności finansowej.