28 września 2012 - Nagroda im. Ireny Sendlerowej dla Bożeny Szroeder

28 września 2012 - Nagroda im. Ireny Sendlerowej dla Bożeny Szroeder

W dniu 28 września 2012 roku w Warszawie odbyła się uroczystość wręczenia nagrody im. Ireny Sendlerowej "Za naprawianie świata".

Tegoroczną nagrodę otrzymała Małgorzata Rusiłowicz, nauczycielka języka polskiego w Szkole Podstawowej im. Wspólnoty Polskiej w Białostoczku. Prowadzi ona zajęcia lekcyjne i pozalekcyjne poświęcone problematyce Zagłady i kultury żydowskiej w regionie, m.in. poprzez autorskie programy cykle zajęć Edukacja o Holokauście z wykorzystaniem tekstów literackich i filmów dostosowanych do możliwości poznawczych najmłodszych uczniów. Więcej o nagrodzonej i nominowanych można znaleźć na stronie CEO.

Podczas uroczystości po raz pierwszy w historii nagrody im. Ireny Sendlerowej, wręczona została również nagroda honorowa, której laureatką została Bożena Szroeder, animatorka kultury, od wielu lat pracująca z dziećmi i młodzieżą nad projektami artystycznymi (Kroniki Sejneńskie, Filmowa Kolekcja Bajek "Opowieści Pogranicza") w Ośrodku "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów" w Sejnach.

Elżbieta Ficowska, wręczając nagrodę honorową, wspominała wizytę, jaką tegoroczna laureatka ze swoimi dziećmi złożyła Irenie Sendlerowej w domu O.O. Bonifratrów. Irena Sendlerowa - chora i poruszająca się już na wózku inwalidzkim - powiedziała wtedy o pracy Bożeny Szroeder, że żej jej będzie umierać z nadzieją, że świat będzie lepszy. "Praca na pograniczu nie jest łatwa - pamięć kulturowa tych regionów jest często źródłem napięć i konfliktów. Nagroda, którą dziś honorujemy panią Bożenę Szroeder jest wyrazem naszego uznania i podziwu dla jej pracy, oraz dla pracy całego Ośrodka Pogranicze" - zakończyła swoje wystąpienie Elżbieta Ficowska.

Więcej informacji o nagrodzie znaleźć można na stronie Centrum Edukacji Obywatelskiej ceo.org.pl.

Laudacja Elżbiety Ficowskiej odczytana podczas ceremonii wręczenia nagrody honorowej:

Kapituła Nagrody im. Sendlerowej "Za naprawianie świata" ustanowiła po raz pierwszy "Nagrodę Specjalną". Jest to wyjątkowa Nagroda , którą postanowiliśmy honorować wyjątkowych ludzi. Tych, którzy nie mają nominacji nauczycielskiej, a uczą i wychowują. Pierwszą laureatką, dla której ta Nagroda została ustanowiona, jest Bożena Szroeder, wybitna polska animatorka kultury, od wielu lat pracująca z dziećmi i młodzieżą nad projektami artystycznymi. Kiedy wyróżniono mnie zaszczytem pisania laudacji, pomyślałam, że powinnam napisać książkę, żeby pomieścić wszystko, co bym chciała i co należy o naszej laureatce powiedzieć. To nie możliwe w tak krótkim czasie. Z konieczności ograniczę się więc do zasygnalizowania spraw, jak myślę najistotniejszych.

Jest rok 1987, w Poznaniu działa Teatr "Arka". Bożena i Wojciech Szroederowie razem z Małgosią i Krzysztofem Czyżewskimi realizują ważny projekt "Wioska spotkania", zapraszają twórców kultury alternatywnej z kraju i ze świata. Przyjaźń czworga młodych ludzi owocuje powstaniem w 1991 roku Ośrodka "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów" w Sejnach. Postanawiają "Naprawiać świat". Sejny to idealne miejsce dla idei budowania dialogu wśród wielokulturowej społeczności. Przed wojną  żyli tu w zgodzie Polacy, Litwini, Żydzi i Białorusini. Mieli kościół katolicki, cerkiew i synagogę. Miasto zbudowano dzięki różnorodności kulturowej jego mieszkańców.  Bożena zbiera i przetwarza ślady historii, promuje dziedzictwo kulturowe mniejszości w północno-wschodniej Polsce. Uczy szacunku dla drugiego człowieka. Poszanowania inności. Pracuje z dziećmi, prowadzi pracownie teatralną i jest liderem programu "Kroniki Sejneńskie".

"Kroniki to spektakl przez nią wyreżyserowany, oparty na zebranych przez dzieci opowieściach starych mieszkańców Sejn. Oprócz dzieci, biorą w tym projekcie udział okoliczni mieszkańcy. Bożena buduje mosty między często skłóconymi narodowościami, pamięciami i religiami. Ten spektakl grany przez kolejne roczniki sejneńskich dziecim to piękne i mądre przedstawienie. Spotyka sięz zasłużenie gorącym przyjęciem w kraju i na świecie. Pamiętam entuzjastyczną recenzję przedstwawienia, Pani Ireny Sendlerowej. Do domu oo. Bonifratrów, gdzie mieszkała, przyjechała Bożena z sejneńskimi dziećmi, żeby zagrać dla pani Ireny i pensjonariuszy domu. Było to niezwykłe przeżycie dla wszystkich. Pani Irena, chora już przecież i poruszająca się na wózku inwalidzkim, dziękując Bożenie mówiła: "Lżej mi będzie umierać z nadzieją, że świat będzie lepszy". Przytuliła Bożenkę, uściskała dzieci i częstowała przygotowanymi dla nich cukierkami. 

Praca na pograniczu nie jest łatwa. W 2011 roku Bożena Szroeder w rozmowie z francuskim dziennikarzem, pytającym o idee Pogranicza, powiedziała: "Etos Pogranicza to budowanie mostów pomiędzy ludźmi różnych kultur i religii. Propagowanie postawy człowieka pogranicza. Musimy cierpliwie wyjaśniać nasze podejście, tłumaczyć, że nie chcemy okradać ludzi z ich tożsamości".

Nie sposób pominąć spotkań Bożeny z Cyganami. Od lat zajmuje się historią i kulturą Cygaów, prowadzi dział ""cyganików" w Centrum Dokumentacji Kultur Pogranicza. Realizując międzynarodowy projekt "Cygańska wioska artystyczna" wyprawia się do Romów na Podtatrze z dziećmi polsko-litewskimi z Sejn. Z tych wypraw powstają ważne filmowe reportaże, emitowane przez Telewizję Polską. Od 2010 roku relizuje z dziećmi i młodzieżą z Sejn "Filmową Kolekcją Bajek" - to bajki, legendy i pieśni pogranicza. Filmy animowane, przygotowane w prowadzonej przez nią pracowni animacji, zyskały uznanie na wielu festiwalach filmowych, ogólnopolskich  i międzynarodowych. Pamięć kulturowa regionów pogranicza jest często źródłem napięć i konfliktówm jest to zresztą problem globalny. Idea dialogu wypracowana przez Ośrodek Pogranicze jest niezwykle ważna i potrzebna. Nagroda, którą dziś honorujemy Bożenę Szroeder, jest wyrazem naszego uznania i podziwu dla jej pracy i pracy całego Ośrodka Pogranicze w Sejnach.

W mediach

Naprawiają świat, ocalają historię. Dostali nagrodę im. Sendlerowej - Gazeta Wyborcza

Naprawiają świat, ocalają historię. Dostali nagrodę im. Sendlerowej  - Gazeta  Wyborcza Białystok, 28 września 2012

Minister Wóycicka na wręczeniu nagrody im. Ireny Sendlerowej - Kancelaria Prezydenta

Nagrody im. Ireny Sendlerowej rozdane - TVP.info, 29 września 2012

Bożena Szroeder nagrodzona - Sejny.net

Przyznano tegoroczną nagrodę im. Ireny Sendlerowej "Za naprawianie świata" - sprawiedliwi.org.pl, 28 września 2012

Warszawa. Wręczono nagrody im. Ireny Sendlerowej "Za naprawianie świata" - Gazeta Wyboracza, 28 września 2012

Nagrody im. Ireny Sendlerowej rozdane - Tylko Prawda, 29 września 2012

Małgorzata Rusiłowicz laureatką głównej nagrody im. Ireny Sendlerowej - warszawa.naszemiasto.pl, 28 września 2012