Nagroda im. Jerzego Giedroycia dla Instytutu Wielkiego Księstwa Litewskiego współtworzonego m.in przez Pogranicze

wyróżnienie za budowanie dobrosąsiedzkich stosunków w Europie Środkowo-Wschodniej

Nagroda im. Jerzego Giedroycia dla Instytutu Wielkiego Księstwa Litewskiego

Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego z Kowna oraz pisarz i poeta Tomas Venclova zostali

laureatami przyznanej po raz 15. Nagrody im. Jerzego Giedroycia. Wręcza je redakcja "Rzeczpospolitej"

osobom i instytucjom, które pracują na rzecz budowy dobrych stosunków Polski z państwami Europy

Środkowo-Wschodniej.

Tym razem jury odeszło od tradycji przyznawania nagród Polakom i zdecydowało się na uhonorowanie

Litwinów.

Uroczystość wręczenia nagrody odbyła się w Warszawie 1-go grudnia 2015 r. w Pałacu

Rzeczypospolitej.

Jak podkreśliła Hanna Wawrowska, sekretarz kapituły, Instytut wyróżniono „za podjęcie

trudnej misji mającej na celu propagowanie na terenach współczesnej Litwy, Białorusi,

Ukrainy i Polski spuścizny Wielkiego KsięstwaLitewskiego, zwłaszcza zaś tradycji

współżycia kultur, języków, religii i narodów".

– Instytut odwołuje się do tradycji, która jest jak pieśń zapomnianego świata i brzmi

jako wspomnienie Arkadii.

Odnosi się bowiem do świata dobrego współżycia różnych języków, kultur, religii

i narodów – mówił prof. Jan Malicki, dyrektor Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu

Warszawskiego. – Polskie jury uznało, że „polska racja stanu" to także popieranie takich

idei jak Instytut Wielkiego Księstwa Litewskiego.

Polska potrzebuje współpracy i sojuszy w regionie. A stosunki polsko-litewskie wymagają poprawy.

Jest bowiem coś grzesznego w tym, że tak bliskie sobie historycznie i geograficznie narody nawet wobec

zagrożenia świata współczesnego nie nawiązały jeszcze bliskiego sojuszu.

Nagrodę im. Jerzego Giedroycia redakcja "Rzeczpospolitej" ustanowiła w 2001 roku,

w pierwszą rocznicę śmierci redaktora i twórcy "Kultury" i Instytutu Literackiego

w Paryżu. Wyróżnienie mogą otrzymać osoby lub instytucje, które w swojej działalności

kierują się zasadami wyznawanymi przez Jerzego Giedroycia.

Cechować ma je bezinteresowna troska o sprawy publiczne oraz kultywowanie

dobrych stosunków Polski z narodami Europy Środkowo-Wschodniej.

Instytut WKL – instytucja pozarządowa, która łączy intelektualistów i ludzi kultury

z Litwy, Białorusi, Ukrainy, Polski i kilku innych państw regionu. Fundatorami i

udziałowcami Instytutu są prof. Dariusz Szpoper z Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego

w Olsztynie, Jan Malicki z Uniwersytetu Warszawskiego, Małgorzata Sporek-Czyżewska

z Fundacji Pogranicze w Sejnach oraz mecenas Tomasz Kopoczyński.

Litewską stronę reprezentują: publicysta Jacek Jan Komar, Rimantas Miknys z Instytutu

Historii w Wilnie, a także grupa naukowców z uniwersytetu Witolda Wielkiego w Kownie:

prof. Egidijus Aleksandravičius, prof. Antanas Kulakauskas oraz Andrzej Pukszto.

Dyrektorem Instytutu jest Rūstis Kamuntavičius, też z uniwersytetu w Kownie. Do Rady

Naukowej Instytutu zaproszono Białorusinów, Ukraińca, Łotysza i Gruzina.

Są to Andrej Kazakievič z Mińska, prof. Aliaksandr Smaliančuk z Grodna, prof. Ihor

Cependa z Iwano-Frankowska.

Polskę reprezentują: prof. Jan Jurkiewicz z Poznania, prof. Przemysław Dąbrowsk

i z Olsztyna i prof. Krzysztof

Buchowski z Białegostoku. Łotwę i Gruzję zaś – prof. Ēriks Jēkabsons z Rygi i Niko

Džavachišvili z Tbilisi.

W administracji Instytutu pracują Olga Kowalewska z Instytutu historii w Kijowie

i Tomasz Błaszczak, Polak pracujący na Uniwersytecie Witolda Wielkiego w Kownie.