O "Czytaniu Drugiego"

O "Czytaniu Drugiego"

"Czytanie w Krasnogrudzie. I pamięć o przedwcześnie zmarłym historyku" Monika Żmijewska w "Gazecie Wyborczej" 28 lipca 2016

W plenerach krasnogrudzkich czytają Hannę Arendt, Camusa, Miłosza, Kołakowskiego - lektury ważne dla ludzi pogranicza. Patronuje im Tony Judt. Wybitny historyk angażował się w tworzenie Międzynarodowego Centrum Dialogu w Krasnogrudzie, ale jego otwarcia niestety nie doczekał.

Właśnie w MCD, w przestrzeniach Dworku Miłosza, odbywają się teraz sympozjony z cyklu "Czytanie Drugiego". To rodzaj konwersatoriów, poświęconych współczesnym odczytaniom książek wybitnych myślicieli, silnie rezonujących z wyzwaniami, przed którymi stoją ludzie pogranicza.


- Każdemu sympozjonowi patronuje wybrany "przewodnik myśli", którego postawa i twórczość stanowią ten ważny, jak mówi Miłosz w "Traktacie moralnym" - "punkt, z którego patrzysz". W tym przypadku jest to Tony Judt, wybitny, przedwcześnie zmarły historyk i intelektualista zaangażowany w sprawy publiczne, autor monumentalnej pracy "Powojnie. Historia Europy od roku 1945" i dwunastu innych książek - mówi Krzysztof Czyżewski, szef Ośrodka Pogranicze i jeden z prowadzących dialogi. Obok niego z doktorantami pracują: litewski filozof i eseista Leonidas Donskis, ukraiński historyk Jarosław Hrycak oraz małżeństwo amerykańskich historyków zajmujących się m.in. Europą Wschodnią: Marci Shore i Timothy Snyder.

Dlaczego pochylenie nad Judtem? 

- Przez wiele lat prowadził Remarque Forum, jedyną w swoim rodzaju platformę dialogu między Europą i Ameryką, która inspirowała i burzyła spokój bardzo wielu intelektualistów, działaczy społecznych, pisarzy, naukowców i polityków. Prowadzone w niewielkim gronie zaciekłe debaty o tym, dlaczego "źle się ma nasz świat", stały się dla nich prawdziwą szkołą myślenia i dialogu. Przybywając do Krasnogrudy, Tony Judt zaangażował się w tworzenie tu Międzynarodowego Centrum Dialogu, którego otwarcia w czerwcu 2011 roku niestety już nie doczekał. Zmarł przedwcześnie - mówi Czyżewski. - Razem z Tonym Judt'em czytać będziemy Hannah Arendt, Alberta Camusa, Czesława Miłosza i Leszka Kołakowskiego, a także - w nawiązaniu do słynnej książki-rozmowy z Timothy Snyderem - XX wiek. Szukać będziemy odpowiedzi na pytania o to, dlaczego książki opisujące totalitaryzmy XX wieku nabierają dzisiaj aktualności? Dlaczego spragnionym rewolucyjnych zmian tak łatwo jest przespać rewolucję? Dlaczego jak mówił Tony Judt - "we wspaniałej nowej epoce będzie nam brak tych tolerancyjnych, tych z marginesu: tych z pogranicza - mojego ludu" ?

Konwersatoria z udziałem kilkudziesięciu uczestników sympozjonu z Ukrainy, Litwy, USA i Polski potrwają do 31 lipca.

GAZETA WYBORCZA