Gusła w pudełku, rozmowy w synagodze. Trialog Białoruski - czytaj artykuł Moniki Zmijewskiej w Gazecie w Białymstoku
Fundacja Villa Sokrates ma zaszczyt zaprosić na
Litwo, Ojczyzno moja?
Te słowa Adama Mickiewicza zna bodaj każdy Polak oraz wielu Białorusinów. Ja osobiście, po raz pierwszy przeczytałem „Pana Tadeusza” w latach szkolnych; przeczytałem utwór dość niechętnie, jak wszystko, co czyni się według zarządzenia, bo to była obowiązkowa lektura w programie szkolnym. Wówczas, u mnie jako nastolatka, nie było i nie mogło być jakiejś głębszej refleksji nad utworem. Przyszła ona znacznie później, wraz z nabyciem własnego doświadczenia życiowego, włącznie z emigracją. Jednak z powodu bogactwa języka, rytmu, rymów i melodyki, modlitewno-patetyczne zawołanie – inwokacja, a także wiele fragmentów utworu, głęboko zapadły w pamięć; do tego stopnia, że nawet dziś po ponad półwieczu – mogę je bezbłędnie wyrecytować. „Pan Tadeusz”, początkowo przyjęty przez krytyków i czytelników bez szczególnego entuzjazmu, dopiero z czasem stał się epopeją narodową, obecnie zaś jest uważany za perłę literatury i kultury, najważniejsze dzieło poety okrzykniętego „wieszczem”, oraz wzór i podręcznik polskiego patriotyzmu. Na epopei Mickiewicza wychowywały się kolejne pokolenia Polaków…
Konstanty Bondaruk
Program / PL
PIĄTEK, 1 września
17:00 sztuka / Galeria Krynki – ul. J. Piłsudskiego 6
«Od René Magritte'a do Nożownika z Krynek» Jan Gryka (PL)
18:30 teatr / Synagoga Kaukaska – ul. J. Piłsudskiego 5
«Pudełko. Odczynianie guseł Mirona Białoszewskiego» Paweł Passini, Jacek Kopciński (PL)
SOBOTA, 2 września
dyskusja / Synagoga Kaukaska – ul. J. Piłsudskiego 5 / moderator: Krzysztof Czyżewski (PL)
10:00 literatura: Anatol Brusiewicz (BY), Ludmiła Rubleuskaja (BY), Radosław Romaniuk (PL), Ziemowit Szczerek (PL)
12:00 historia: Eugeniusz Mironowicz (PL), Paweł Kowal (PL), Wincuk Wiaczorka (BY)
14:30 kultura: Alaksandr Kraucewicz (BY), Anda Rottenberg (PL), Andrzej Strumiłło (PL), Bronius Makauskas (LT)
18:00 muzyka / Synagoga Kaukaska – ul. J. Piłsudskiego 5
«Kwiaty» Jacaszek Feat. Hania Malarowska (PL)
Karolina Cicha & Bart Pałyga (PL)
Wstęp wolny
Więcej informacji o XVIII Trialogu https://www.facebook.
Serdecznie zapraszamy!
_________________________
Літва, мая Айчына?
Гэтыя словы Адама Міцкевіча ведае і памятае бадай кожны паляк і многія беларусы. Я сам упершыню пазнаёміўся з «Панам Тадэвушам» у школьныя гады, але прачытаў твор даволі неахвоча, як усё, што робіцца паводле загаду, бо гэта быў абавязковы элемент школьнай праграмы. Тады не было і не магло быць у падлетка таго паглыбленага разумення твора, якое з'явілася пасля, разам з накапленнем уласнага жыццёвага досведу, у тым ліку – эмігранцкага. Аднак з прычыны сваёй маляўнічасці і меладычнасці, малітоўна-пафасны заклік – інвакацыя, а таксама шэраг фрагментаў твора, моцна ўрэзаліся ў памяць, і нават зараз, пасля больш як паўстагоддзя, магу іх свабодна дэкламаваць. «Пан Тадэвуш», першапачаткова прыняты без асаблівага энтузіязму, толькі з часам стаў для палякаў народнай эпапеяй, і зараз лічыцца шэдэўрам літаратуры і культуры, культавым творам Адама Міцкевіча, дэкларацыяй глыбокага патрыятызму. На ім выхоўваюцца чарговыя пакаленні палякаў…