Michal Ajvaz

Urodził się w Pradze w 1949 r. Studiował bohemistykę i estetykę na Wydzale Filozofii Uniwersytetu Karola (1967-1974). Do 1994 pracował jako stróż, portier i dozorca. Od 1996 r przez kilka lat pracował jako redaktor tygodnika "Literární noviny". Przede wszystkim jest jednak wybitnym pisarzem, lingwistą i filozofem. Wszystkie te role łączy w swojej działalności twórczej. Jego wiersze, opowiadania i powieści to filozoficzne w istocie refleksje o naturze i granicach języka i jednocześnie przykłady niekończącego się wręcz rozszerzania tych granic.

Do swoich mistrzów zalicza Kafkę, Prousta i Borgesa (nazywany jest zresztą "czeskim Borgesem"), tłumaczył Ernsta Juengera.

W Polse wiersze i krótkie formy Ajvaza ukazały się w "Kresach", "Kwartalniku Artystycznym", "Przeglądzie Artystyczno-Literackim" i "Zeszytach Literackich". Pierwszą publikacją książkową jest Inne miasto, wydane przez Pogranicze w 2005 r i przetłumaczone przez Leszka Engelkinga. Zawiera aż trzy formy wypowiedzi, w których Ajvaz okazał się mistrzem: tom wierszy, zbiór opowiadań i powieść. "Schulzowską osobność, wspartą równie świetnym umysłem i iście wizjonerską filozofią literatury, posiada pisarz czeski Michal Ajvaz. Z całym naciskiem powiadam, że Ajvaz to najwybitniejszy obecnie pisarz Europy Środkowej", pisze o nim Jan Gondowicz. A także: "Jak Europa długa i szeroka, nie ma nikogo, kto by takie wiersze pisał, kto by rozporządzał tak nieprawdopodobną wyobraźnią, dla której stwarzanie światów jest jak puszczanie pary przez słomkę. Przy czym te światy jednorazowe mają swój nader solenny ciężar właściwy".

Niektóre książki Ajvaza:

Powrót starego warana (Navrat stareho varana, 1991, wyd. polskie 2005).
Inne miasto (Druhe mesto, 1993, wyd. polskie 2005)
Tyrkysový orel 1997 (Turkusowy orzeł)
Sny gramatik, zare pismen. Setkani s Jorgem Luisem Borgesem, 2003 (Sny gramatyk, światło liter. Spotkania z Jorge Luisem Borgesem)
Prazdne ulice, 2004
Morderstwo w hotelu Intercontinental (Vrazda v hotelu Intercontinental, 1989, wyd. polskie 2005)
Zlaty vek, 2002 (Złoty wiek)

Zobacz: Czeski wieczór. Praga magiczna, czyli Inne miasto

Notka Leszka Engelkinga i opowiadania Michala Ajvaza, "Podkowiański Magazyn Kulturalny", 41-42/2003