2005

Sympozjon "Warto zapytać o kulturę" Wigry-Sejny - 18-19 listopada 2005
"Budowanie tożsamości regionalnej w oparciu o kulturowe dziedzictwo i współczesne wyzwania"

Spotkanie poświęcone tematom kultury i jej roli w zmieniajacej się dynamicznie rzeczywistości Polski i Podlasia. Kulturze z perspektywy regionu, który nie jest peryferiami scentralizowanej i zunifikowanej Europy, lecz jednym z centrów Europy regionów róznorodności kulturowej. 

Obok dyskusji i wydarzeń artystycznych Sympozjonowi towarzyszyła prezentacja specjalnie z tej okazji wydanej książki "Warto zapytać o kulturę", która stanowi antologię tekstów autorstwa 35 artystów i animatorów kultury z Podlasia poświeconych specyfice kulturowej tej części Polski i szansom ich wykorzystania dla budowania przyszłości regionu.

"Warto zapytać o kulturę" 

sympozjon oraz Wręczenie Dorocznych Nagród Marszałka Województwa Podlaskiego 
Wigry-Sejny 18-19 listopada 2005 r. 

W dniach 18-19 listopada 2005 roku odbył się w Wigrach Sympozjon "Warto zapytać o kulturę" (zobacz program). Uczestniczyli w nim artyści i ludzie kultury z obszaru województwa podlaskiego. W spotkaniu wzięli też udział przedstawiciele władz wojewódzkich: Jan Syczewski, członek Zarządu Województwa Podlaskiego, i Zbigniew Krzywicki, przewodniczący Sejmiku Województwa Podlaskiego, a także pracownicy Departamentu Edukacji i Kultury Urzędu Marszałkowskiego na czele z Panią dyrektor Haliną Wyszkowską. 

Zorganizowanie takiego spotkania ludzi kultury i sztuki było inicjatywą Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowskiego. Inicjatywę podjął Ośrodek "Pogranicze- sztuk, kultur, narodów" w Sejnach i Dom Pracy Twórczej na Wigrach - gospodarz spotkania. Było to pierwsze od bardzo długiego czasu spotkanie regionalne artystów, animatorów i menedżerów kultury. 

Sympozjon moderowali Małgorzata Głąbicka z Departamentu Edukacji i Kultury Urzędu Marszałkowskiego, Krzysztof Czyżewski, dyrektor Ośrodka "Pogranicze - sztuk, kultur, narodów" i Dariusz Jachimowicz, dyrektor Domu Pracy Twórczej na Wigrach. 

Uczestnicy spotkania wysoko ocenili znaczenie samego faktu, że takie spotkanie mogło się odbyć. Krzysztof Czyżewski wyraził opinię, że najważniejsza jest rozmowa, a w ciągu tak krótkiego czasu trudno spodziewać się daleko idących wniosków. I takie zdanie można uznać za reprezentatywne dla większości uczestników. 

Pierwsza sesja sympozjonu była poświęcona książce "Warto zapytać o kulturę". Jak powiedziała Maria Szyszko, jej pomysłodawczyni, chodziło o pozostawienie zapisu, śladu wobec ulotności słowa. Wydanie tego zbioru esejów ponad trzydziestu artystów i ludzi kultury Podlasia poprzedziło zwołanie wigierskiego spotkania. Uczestnicy nie trzymali się sztywno ustalonego programu i w trakcie dyskusji pojawiło się wiele tematów, które koncentrowały się wokół kilku wątków. Zebrał je i przedstawił Krzysztof Czyżewski podczas spotkania podsumowującego w drugim dniu sympozjonu:

1. Daje się zauważyć zmianę stosunku ludzi kultury do miejsca ich działania - małej ojczyzny, prowincji. Przy czym tradycyjny podział na centrum i prowincję w tym kontekście okazuje się pusty. Taki powrót ma też miejsce w przypadku artystów awangardowych. Przykładem był tu kompozytor Wojciech Ziemowit Zych.
2. Uczestnicy spotkania podjęli problem odniesienia sztuki tradycyjnej do awangardowej. Zwracali uwagę, że taki podział jest obecnie trudny do przeprowadzenia. 
3. Mówili o konieczności przetransponowania tego, co nazywamy dziedzictwem kulturowym na nowe pokolenie. Nie chodzi bowiem o zamykanie tego dziedzictwa w archiwum, lecz znalezienie drogi do współczesności. 
4. Dużo miejsca w dyskusji zajęła potrzeba stworzenia jakiejś formy kształtowania i wyrażania opinii przez ludzi sztuki i kultury. Nie chodzi przy tym o tworzenie nowej instytucji, lecz raczej forum zabierającego głos w sprawach ważnych dla ludzi tego środowiska. 
5. Wyakcentowana została też potrzeba wyjścia poza własne środowisko, zanurzenia rozmowy o kulturze w debacie publicznej. Znalazłoby to swój wyraz w organizowaniu spotkań z ludźmi innych środowisk, np. z biznesmenami. 

Zbigniew Krzywicki - przewodniczący Sejmiku Województwa Podlaskiego, urzędnik i twórca, wyraził gotowość zarekomendowania marszałkowi województwa spotkania ze środowiskami twórczymi. Mówił też o jednej z ostatnich decyzji sejmiku - finansowaniu Teatru Wierszalin przez samorząd. 

Końcowe dyskusje sympozjonu dotyczyły sprawy powołania forum twórców i ludzi kultury - próby nadania mu jakiejś określonej formy. Zbigniew Krzywicki stwierdził, że istnieje potrzeba takiego gremium, ale w takiej formie, jaką wybiorą artyści. Może ono zyskać afiliację przy Sejmiku Województwa. 

Nie udało się powołać grupy inicjatywnej takiego forum. Dariusz Jachimowicz, dyrektor DPT na Wigrach przedstawił możliwość włączenia się w forum dyskusyjne nad kulturą organizowane przez DPT Wigry, jak też gotowość udostępnienia miejsca na stronie internetowej. 

Za ostateczne wnioski sympozjonu można uznać tezy zawarte w wystąpieniu Krzysztofa Czyżewskiego:

1. Początek jest trafny i takie spotkania powinny się odbywać. 
2. Niech odbywają się co rok - za rok będzie można przygotować nowy tom esejów, może innych już twórców. 
3. Pomiędzy dorocznymi spotkaniami płaszczyną kontaktu może być lista mailingowa. Być może dzięki niej pojawią się ludzie, którzy będą chcieli wybrać temat i przygotować kolejne spotkanie. 

Możliwość zwołania takiego spotkania za rok potwierdziła Małgorzata Głąbicka. Podziękowała uczestnikom spotkania za udział, a wszystkim organizatorom za pomoc w jego przeprowadzeniu - szczególnie Pograniczu - jego dyrektorowi Krzysztofowi Czyżewskiemu i Agacie Szkopińskiej, Dariuszowi Jachimowiczowi, dyrektorwi DPT na Wigrach i zespołowi Departamentu Kultury Urzędu Marszałkowsiego w Białymstoku: paniom Halinie Wyszkowskiej, Marii Szyszko, Helenie Marcinkiewicz. Zachęciła też ludzi kultury i sztuki do uczestniczenia w obradach Sejmiku Województwa Podlaskiego i wypowiadania tam swego głosu w kwestiach ważnych dla kultury. 

Gala Wręczenia Dorocznych Nagród Marszałka Województwa Podlaskiego 

Po zakończeniu sympozjonu na Wigrach, jego uczestnicy pojechali do Sejn. Tam o godz. 13.00 w Białej Synagodze rozpoczęła się uroczysta Gala Wręczenia Dorocznych Nagród Marszałka Województwa Podlaskiego w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechniania i ochrony dóbr kultury. 

Nagrody otrzymali:

Nadzieja Artymowicz, białoruska poetka z Bielska Podlaskiego za wpisanie w poetyckiej formie pogranicza polsko-białoruskiego do kultury ogólnoświatowej. 

Ks. Jarosław Stefaniak, proboszcz katolickiej parafii św. Stanisława w Niedźwiadnej w uznaniu zasług w zakresie ochrony zabytków, a szczególnie za konserwację gotyckiego kościoła w Niedźwiadnej. 

Bogdan Dutko za stworzenie i redagowanie pisma "Kartki", wspieranie regionalnej twórczości literackiej i artystycznej oraz za działalność na rzecz rozwoju i promocji wielokuklturowego Podlasia. 

Doroczne stypendia Marszałka otrzymali Agnieszka Tarasiuk-Sutryk ze Stowarzyszenia Edukacji Kuturalnej "Widok" na tworzenie Domu Pracy Twóczej w Sokolu, Jacek Malinowski, reżyser, na projekt "Teatr przy kawie", Krzysztof Trzaskowski, pianista, na udział w festiwalach i konkursach.