"Ślad smoczej łapy" - ślad wojny na Sarajewie to zapis autentycznych przeżyć trzydziestoparolatka, urodzonego w stolicy Bośni. Antonije Žalica, syn pisarza Miodraga Žalicy (autora m.in. "Rzymskiego dnia"), absolwent studiów z zakresu literatury powszechnej i filozofii, poszedł tą samą drogą, co ojciec: zadebiutował tomem wierszy "Tit", wydaje dramaty i opowiadania. W czasie wojny mieszkał w Sarajewie, gdzie wraz z grupą artystyczną SAGA realizował filmy dokumentalne, uhonorowane w 1994 r. przez Europejską Akademię Filmową nagrodą FELIKSA. Książkę o Sarajewie mógł napisać, bo ocalał. Bo w końcu 1993 r. został wykładowcą reżyserii w szkole filmowej - ale już w Amsterdamie.
"Ślad smoczej łapy", książka czytana już w wielu krajach, została zachęcająco zdefiniowana przez polską tłumaczkę, Magdalenę Petryńską, bo "...w niej żyje duch Sarajewa. Są tu wszyscy mieszkańcy miasta-symbolu - Muzułmanie, Serbowie i najmniej liczni Chorwaci, i są oni po wszystkich stronach frontu - z wyboru, zbiegiem okoliczności, "z musu" - we wszystkich formacjach, w wojsku i w paramilitarnych bandyckich oddziałach. Ale przede wszystkim bohaterami książki są zwykli ludzie pomagający sobie nawzajem... Jednego w książce nie ma - nie ma nienawiści i pogardy". Nacjonalizm? Autor pisze: "Wszyscy się śmieją. Wszyscy. Nacjonalizm wtedy był dla nas śmieszny, bo znaliśmy go tylko z dowcipów. Zgrywa i nic więcej...". Do czasu.
Opowiadania Žalicy to niby takie zwykłe zapiski o codziennych sprawach ambitnych artystów, załatwianiu leków dla chorego ojca, a potem żywności i wody, wieczorne rozmowy przy rakiji grupki przyjaciół, przemieszanej etnicznie i przez to wcale nie żywiącej do siebie urazy. Tak przecież było w Sarajewie, i kto tam bywał, ten wspomina również zaprzyjaźnionych Muzułmanów, Serbów i Chorwatów... Pisząc zwykłym, potocznym językiem, podbudowanym filozoficznymi refleksjami, autor zbudował narastającą dramaturgię swoich opowieści, kończąc każdą z nich pointą jak wykrzyknik. I tym układem tematycznym, gdzie pomiędzy "Żółtym śniegiem" oraz "Kapuletami i Montekiami" a "Legendą o zbrojnym narodzie" są trzy cykle po trzy opowiadania: o ziemi, o ogniu, o wodzie i jedno o powietrzu. Tymczasem, w Jugosławii trwa problem Kosowa.
(kon), "Gazeta Współczesna" 23-25.07.1999
Antonije Žalica, Ślad smoczej łapy, Sejny 1999, Pogranicze.