Recenzje:
WILNO WEDŁUG VENCLOVY.
"Nowe Książki" 2002 nr 1 s.52-53
Autorem przewodnika jest znany litewski poeta i działacz społeczno-polityczny, humanista, przyjaciel Polski , od lat mocno zaangażowany w trudnym dialogu polsko-litewskim. Treść tekstu jego autorstwa stanowi największy walor publikacji. Venclova zaskakuje czytelnika niezwykłym pogłębieniem intelektualnym nadzwyczajnie skomplikowanych stosunków polsko-litewskich, szczególnie w kwestii Wilna i Wileńszczyzny. Dokonuje analizy tych związków od zarania dziejów, i choć czyni to w sposób z konieczności skrótowy, wszystkie elementy jego myśli, może właśnie dzięki oszczędności słów, są w pełni czytelne. Przyznam, że całą bogatą zawartość bedekera Venclovy przeczytałemze szczególnym przejęciem, wypływającym także z pobudek osobistych.
Urodziłem się na Antokolu w Wilnie, dzieciństwo i wczesną młodość spędziłem na Wileńszczyxniew trudnych latach ostatniej wojny, gdzie wrastałem wśród moich rówieśników pochodzących z domów o różnych tradychach, wyznaniach i językach.
Włodzimierz Piwkowski.
DWA RAZY TOMAS VENCLOVA O LITWIE, WILNIE I ŚWIECIE.
"Lithuania" nr 3/4 (40/41)/2001 s. 175-181
Tym, co wyróżnia ten przewodnik i stawia mu wysoko poprzeczkę, jest autorska próba stworzenia dzieła o Wilnie adresowanego zarówno do Litwinów, jak i Polaków. Wydawnictwo udostępniło równoczesnie obie językowe wersje tekstu. Dzieło to moim zdaniem nie należy do tego rodzaju publikacji, z którymi wędruje się po mieście, aby na ulicy przed każdą budowlą stanąć i czytać obszerne wyjaśnienia. Ma raczej na uwadze tych, których miasto interesuje nieco głębiej i którzy zechcą sięgnąć po lekturę w domu, aby zatrzymać się nad losem ulic i ludzi, którzy na nich przemijali. Książka odbiega od broszur, które zatrzymują się pokrótce tylko przy najważniejszych obiektach.
Janina Dunin-Horkawicz
PRZEWODNIK PO WIELOIMIENNYM MIEŚCIE. "Zeszyty Literackie" nr 17/2002 s. 178-179
Pisząc swój autorski przewodnik po Wilnie. Tomas Venclova lojalnie respektuje wymagania gatunku: chronologię historyczną, topografię miasta. Daje czytelnikowi uporządkowaną informację, zachęca do dokonywania odkryć na własną rękę. Nie podpowiada, nie egzaminuje, nie popisje się erudycją. A mógłby bez trudu kulturalnego turystę, dla którego przewodnik napisał, olśnić (i zmęczyć), bo jest w Wilnie kompetentnie rozmiłowany. Daje tylko ogólną wskazówkę, że tym wyjątkowym mieście, przez wieki, z różnym oczywiście powodzeniem, sprawdzała się droga autorowi idea społeczności różnojęzycznej i wielokulturowej.
Miłosz w dialogu z Watem, chociaż miałby nie mniej niż Wat do powiedzenia o swoim wieku, zamienia się po prostu w bardzo dobrego dziennikarza, który słucha, dyskretnie sterując rozmową.
Tomasz Łubieński