Pracownia Opowieści o Sąsiadach w podróży do Łodzi.
- Podróż rozpoczęliśmy od spaceru ulicą Piotrkowską, podążając śladami bohaterskich losów łódzkich włókniarek – od czasów powstania manufaktur i fabryk aż po okres PRL. Naszą przewodniczką była przedstawicielka Łódzkiego Szlaku Kobiet, która przybliżyła sylwetki niezwykłych kobiet zapisanych w historii miasta.
2.W Centralnym Muzeum Włókiennictwa odwiedziliśmy kilka wystaw.
Pierwsza z nich – „Sala maszyn w ruchu” – ukazuje, jak wyglądały łódzkie tkalnie na przełomie XIX i XX wieku. Wystawa nie tylko prezentuje realia, ale również oddaje atmosferę codziennej, niezwykle trudnej i wymagającej pracy tkacza. Ekspozycję wzbogacają elementy scenograficzne, m.in. makrofotografia XIX-wiecznej tkalni.
Kolejna wystawa – „ŁÓDZKIE MIKROHISTORIE. LUDZKIE MIKROHISTORIE” – opowiada dzieje wielokulturowej, włókienniczej Łodzi przez pryzmat życia codziennego jej mieszkańców. Historie bohaterów przedstawione są na tle wydarzeń historycznych i społecznych XIX i XX wieku. Inspiracją do stworzenia tej narracji były rodzinne wspomnienia, pamiętniki i wywiady, stanowiące zapis historii mówionych najstarszych łodzian.
Narracja rozpoczyna się w 1895 roku opowieścią o Florentynie Bennich – matce znanego łódzkiego fabrykanta – i kończy w 1985 roku historią Haliny Klimy, emerytowanej nauczycielki języka rosyjskiego. Zwiedzając wystawę, poznajemy m.in. losy rodziny Olszyckich pracujących w fabryce Poznańskiego, codzienne życie wielodzietnej żydowskiej rodziny Chaji i Abrama Pierników, pracownię krawiecką pana Liberskiego oraz mieszkanie milicjanta Kondraciuka z czasów PRL.
3.Wieczorem odwiedziliśmy Manufakturę, przywołującą dawnych fabrykantów.
Historia największej łódzkiej fabryki rozpoczęła się w 1835 roku, gdy Kalman Poznański przeniósł się z rodziną do Łodzi. Jego syn, Izrael, stworzył potężne imperium bawełniane przy ul. Ogrodowej – z tkalniami, przędzalnią, gazownią i pałacem, który do dziś pozostaje jednym z symboli miasta.
Po śmierci Izraela fabrykę rozbudowywał jego syn Ignacy. Na początku XX wieku zakład zatrudniał ok. 7000 pracowników, jednak I wojna światowa i kryzysy finansowe doprowadziły rodzinę do utraty kontroli nad firmą.
Po II wojnie światowej fabryka została znacjonalizowana i funkcjonowała jako zakłady "Poltex", dając pracę tysiącom łodzian. W latach 90. rozpoczął się upadek zakładu, aż do momentu, gdy w 2003 roku ruszyła jego rewitalizacja. Już trzy lata później, w maju 2006 roku, otwarto Manufakturę – nowoczesne centrum kultury, handlu i rozrywki, które tchnęło nowe życie w dawną fabrykę Poznańskiego.
- Dzień zakończyliśmy przejazdem tramwajem, oglądając z innej perspektywy wieczorne miasto.
Niedzielę rozpoczęliśmy od wizyty na łódzkim cmentarzu żydowskim. Przewodniczka oprowadziła nas po kwartałach ważnych dla historii cmentarza – m.in. mauzoleum Izraela Poznańskiego, grób Rodziców Tuwima, grób dyrektora pierwszej świeckiej szkoły żeńskiej, Jankiela Herszkowicza - autora hymnu Getta łódzkiego, matki Rubinsteina, Henryki Frenkel – przedwojennej lekarki. W domu przedpogrzebowym obejrzeliśmy wstrząsającą wystawę z Getta łódzkiego autorstwa Henryka Rossa.
1.Cmentarz Żydowski w Łodzi, otwarty w 1892 roku, to największa nekropolia żydowska w Europie – zajmuje 42 ha i kryje ok. 160 tys. macew oraz ponad 200 tys. grobów. Znajduje się tu m.in. największy żydowski grobowiec świata – mauzoleum Izraela Poznańskiego. Podczas II wojny światowej cmentarz znalazł się w granicach getta, a na tzw. „polu gettowym” pochowano ponad 45 tys. ofiar. Dziś to miejsce pamięci, objęte ochroną zabytków i aktywnie rewitalizowane.
Ważnym było odwiedzenie Centrum Dialogu.
- Centrum Dialogu im. Marka Edelmana w Łodzi to instytucja kultury poświęcona pamięci wielokulturowej historii miasta, dialogowi społecznemu i edukacji o prawach człowieka. Prowadzi działania upamiętniające łódzkie getto, organizuje wystawy, warsztaty i spotkania promujące tolerancję oraz zrozumienie międzykulturowe.
- Ławeczka Jana Karskiego w Łodzi to pomnik upamiętniający legendarnego emisariusza Polskiego Państwa Podziemnego, który jako pierwszy przekazał światu informacje o Holokauście. Rzeźba przedstawia Karskiego siedzącego na ławce i czytającego gazetę – zachęca przechodniów do refleksji i „przysiąścia się” do historii, zachęciła grupę do wspólnej fotografii.
- Dzień zakończyliśmy 4 godzinna operą pt: „Carmen”. „Carmen” to inscenizacja jednej z najsłynniejszych oper Georges’a Bizeta, wystawiana na scenie Teatru Wielkiego w Łodzi. Opowiada dramatyczną historię namiętności, wolności i zazdrości, osadzoną w hiszpańskiej Sewilli. Niezwykła muzyka, energetyczne rytmy i poruszająca fabuła sprawiają, że „Carmen” niezmiennie zachwyca publiczność na całym świecie. Grupa w ubiegłym roku uczestniczyła w serii zajęć dotyczących historii, kultury i tradycji Romów z Polski i świata. Opera zatem było artystycznym dopowiedzeniem do wiedzy.
Fotografie: Bożena Szroeder
