21 lipca 2011 - Kwartet Jorgi "Janosik 21"

21 lipca 2011 - Kwartet Jorgi "Janosik 21"

W piwnicach rewitalizowanego dworu w Krasnogrudzie odbył się koncert uznanego w polsce najmniejszego kwartetu świata.

Kwartet Jorgi zagrał muzykę na żywo do niemego słowackiego filmu Janosik 21 z 1921 roku.

Kwartet Jorgi to legenda polskiej sceny folkowej. Jego trzon stanowią bracia Maciej (instrumenty dęte) i Waldemar Rychły (gitara). Istnieje od 1982 roku, tj. od czasów, kiedy o folku w Polsce jeszcze nikt nie słyszał. Sam zespół określa swą twórczość jako „muzykę zielonej fali” – połączenie muzyki etnicznej z jazzem, klasyką, rockiem akustycznym. Muzyka zespołu jest momentami roztańczona, pełna dynamizmu, wręcz drapieżna, kiedy indziej nostalgiczna, liryczna zasłuchana w odgłosy przyrody. Sięga głęboko do słowiańskich korzeni, łącząc się z wirtuozerią wykonania i szeroko rozbudowaną improwizacją. Słychać w niej też wpływy muzyki tradycyjnej różnych zakątków świata – Karpat, Irlandii czy Afryki. Jest efektem wielu lat badań (np. rekonstrukcja instrumentów z wykopalisk archeologicznych w Polsce) i wyjazdów, np. do Albanii, krajów byłej Jugosławii, Rumunii, na Ukrainę. Grana na żywo ilustracja muzyczna do filmu „Janosik 21” to 67 minut folkowej muzyki na motywach góralskich, słowackich i barokowych stworzona na instrumenty akustyczne – flety, dudy, gitarę, saksofony i bębny.

Janosik, reż. Jaroslav Jerry Siakel (1921)

Pierwszy film o losach Janosika, słynnego zbójnika, obecnego w słowackiej i polskiej kulturze ludowej. Juraj Janosik (1688–1713) w historycznym przekazie to uczestnik antyhabsburgskiego powstania, legendarny przywódca niepokornych chłopów w górach Mala Fatra na Słowacji. Ten pierwszy długometrażowy słowacki film zrealizowała w zadziwiająco profesjonalny sposób ekipa debiutantów. Reżyser i jego brat Daniel – to słowaccy emigranci, wynalazcy, właściciele fabryki produkującej sprzęt filmowy w USA. Premiera „Janosika” odbyła się w 1921 roku. Później film zaginął. Odnalazł się w 1970 roku w... garażu w Chicago. W 1975 roku został zrekonstruowany, a w 1995, jeszcze za życia reżysera, wpisany na prestiżową listę światowego dziedzictwa kulturowego i naturalnego UNESCO.

„Jánošík 21” to nie tylko pierwszy film o słynnym zbójniku, ale także pierwszy słowacki film pełnometrażowy. Sam film zrealizowała w zadziwiająco profesjonalny sposób ekipa debiutantów. Grupa turystów w górskim szałasie słucha legendy o Janosiku, którą opowiada stary baca.  W miarę rozwoju historii kolejni słuchacze zmieniają się w postacie z legendy. Historia pokazana w filmie to w całości retrospekcja – narracja starego pasterza, który trójce turystów opowiada o legendarnym bohaterze ludowym Juraju Jánošíku.