Po kilku miesiącach wojewoda małopolski zamknął to miejsce wesołych potańcówek. W tym samym roku stukilkudziesięciu rabinów i teologów żydowskich ogłosiło deklarację "Dabru emet" ("Mówcie prawdę") o stosunku Żydów do chrześcijan i chrześcijaństwa. Także w 2000 ukazała się książka Jana Tomasza Grossa Sąsiedzi oraz później film Agnieszki Arnold pod tym samym tytułem. 10 lipca 2001 w rocznicę śmierci Żydów zamordowanych podczas okupacji niemieckiej przez Polaków w Jedwabnem prezydent Aleksander Kwaśniewski wygłosił odważne przemówienie, w którym zbrodnia została nazwana wyraźnie, ofiary i zabójcy przypomnieni po to, by przeszłość była przestrogą. Janusz Marciniak uczestniczy w tym dialogu, przeżywa los i Zagładę polskich Żydów. Stąpa po ich śladach, pragnie zrozumieć, a zarazem czuje się współodpowiedzialny za - jak pisze - "haniebne manifestacje antysemityzmu".
P.K.
"Nowe Książki"
Janusz Marciniak, Co Żydzi zrobili, Sejny 2001, Fundacja Pogranicze.