Mykola Kryzhanivskyi, ukraiński pisarz, rzeźbiarz, zasłużony pedagog Ukrainy, generał kozacki.
Urodził się i mieszka we wsi Slidy, rejon mohylewsko-podolski, obwód winnicki.
W latach 1986-1999 pracował we wsi Slidy jako dyrektor autorskiej szkoły rozwoju zdolności twórczych i samoświadomości narodowej dzieci, poprzez środki retrospektywy artystycznej i historycznej.
Tworzył i wdrażał autorskie metody pedagogiczne i programy nauczania. Powstała dziecięca ekspedycyjna kozacka jednostka jeździecka „Jura”, która przejechała ponad pięć tysięcy kilometrów przez tereny historycznej Ukrainy, celem podróży było poznanie przez dzieci ich dziedzictwa historycznego. Stworzony został ogród rzeźby dziecięcej w kamieniu o tematyce historycznej - ponad sto prac. Szkoła posiadała własne pole o powierzchni 50 hektarów, jej uczniowie otrzymywali stypendia, finansowano działalność edukacyjną.
Od 1999 r. pracował jako redaktor gazety Mohylew-Podolski „Slovo Pridnestrovya”.
Od 2009 roku pracuje twórczo jako rzeźbiarz, pisarz i dziennikarz.
Autorka wielu książek, w szczególności o doświadczeniu pedagogicznym oraz albumów „Dom Malowany” i „Ślad” – rzeźba, malarstwo, poezja.
Podczas rezydencji w Krasnogrudzie realizował koncepcję stworzenia pomnika upamiętniającego obecność Czesław Miłosza w rodzinnym domu jego matki Weroniki Miłosz z domu Kunat.
Szukał inspiracji w zbiorach bibliotecznych czytał wiersze, przeglądał zdjęcia. Jego uwagę przykuła fotografia na której stary poeta wędruje alejką po krasnogrudzkim parku podczas jednej z ostatnich swoich wizyt w tym miejscu.
I to właśnie zdjęcie stało się inspiracją do projektu i realizacji pomnika poety, który stanął nieopodal budynku ptaszników, tuż przy jednej z alejek prowadzących w głąb parku.
Powstała rzeźba, prawie 2,5 metra wysoka, została wykonana z betonu.
Czas rezydencji Pogranicze / Ukraina: 1-15 sierpnia 2022, Międzynarodowe Centrum Dialogu w Krasnogrudzie
Wypowiedz Mikołaja Kryżaniwskiego podczas prezentacji rzeźby, wykonanej podczas rezydencji twórczej w Dworze Miłosza w Krasnogrudzie. 14 sierpnia 2022
- Dziękuję Państwu. Mam ten honor być na ziemi Czesława Miłosza. I poczuć się małą cząstką tego wspaniałego środowiska ludzi i tego kraju - Polski, która dzisiaj jest z nami, z Ukrainą.
Bardzo było mi dobrze pracować tutaj jako rzeźbiarzowi. Myślę, że ta rzeźba, którą stworzyłem, to jest symboliczna praca i podąża za słowami Oskara Miłosza „bieda temu, kto wyrusza i nie powraca”. Chciałbym Wam przywrócić choć troszkę tego Miłosza, który powraca do swojego domu.
Przy tej rzeźbie jest mały ptaszek. Tak w Ukrainie, jak i w Polsce, każdej wiosny powracają do domu ptaki. Ten ptak też jest symbolem powrotu do domu. Tak jak pisał w jednym z wierszy Czesław Miłosz „wieczorem lecą ptaki i świecą wody”. I chciałbym, żeby wieczory były dla Was dobre, piękne i spokojne. I żeby wody odbijały spokojne niebo. Bo niestety dzisiaj Ukraina prowadzi bardzo ciężką i krwawą wojnę. I ci Ukraińcy, którzy dzisiaj przebywają w Polsce, odczuwają wasze ciepło i wasze oddanie temu, żeby pomóc Ukrainie. I myśląc o tej rzeźbie, myśle też o żołnierzach naszych, ukraińskich, żeby mogli powrócić do domu.
Niech to będzie symbol, nasz, Ukraińców i Polaków, powrotu do domu, symbol zwycięstwa nad faszystami rosyjskimi. Bardzo dziękuje wszystkim wam, za to, że daliście mi możliwość tej pracy i za to, że mogę zostawić tutaj cząstkę swojego podziękowania i wdzięczności Polakom. My, Ukraińcy, którzy jesteśmy i tu i tam, odczuwamy Waszą pomoc i za to jesteśmy bardzo wdzięczni. I sztuka ma też służyć zwycięstwu. Zwyciężymy, nie ma co do tego wątpliwości, i sztuka nam w tym pomoże.
Mikołaja Kryżaniwskij
Odsłonięcie rzeźby Mikołaja Kryżaniwskiego, 14 sierpnia 2022
